Trong làng gốm Bát Tràng, không phải người thợ nào cũng được gọi là nghệ nhân. Danh hiệu cao quý đó là sự công nhận cho cả một đời cống hiến, là bảo chứng cho tài năng bậc thầy và là “linh hồn” thổi vào từng tác phẩm.
Một sản phẩm được chế tác bởi nghệ nhân ngoài giá trị về thẩm mỹ, chất lượng, còn mang trong mình một câu chuyện và một giá trị nghệ thuật vượt thời gian.

Hãy cùng Sàn Gốm Bát Tràng tìm hiểu về những tiêu chuẩn khắt khe để được công nhận là một Nghệ nhân và gặp gỡ những tên tuổi lẫy lừng đã làm nên danh tiếng của gốm sứ Bát Tràng.
Nội dung
Danh hiệu nghệ nhân là gì?
Nghệ nhân là người chuyên làm nghề nghệ thuật biểu diễn hoặc một nghề thủ công mĩ nghệ, với trình độ cao (Theo Wikipedia)
Trong nghề thủ công mỹ nghệ, thường có thợ gốm và nghệ nhân, 2 danh xưng này thể hiện 2 đẳng cấp khác biệt rõ rệt:
- Thợ gốm: Là những người có kỹ năng tay nghề, có thể tạo ra các sản phẩm gốm sứ chất lượng, đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật.
- Nghệ nhân: Là những bậc thầy của nghề. Họ không chỉ có kỹ năng điêu luyện, mà còn sở hữu khả năng sáng tạo vượt bậc, tư duy nghệ thuật sâu sắc và khả năng “thổi hồn” vào đất, tạo ra những tác phẩm độc đáo, có giá trị nghệ thuật cao và mang đậm dấu ấn cá nhân.

Con Đường Được Công Nhận: Các Tiêu Chí Khắt Khe Của Nhà Nước
Để được Nhà nước phong tặng danh hiệu “Nghệ nhân Ưu tú” và “Nghệ nhân Nhân dân”, một người thợ gốm phải đáp ứng những tiêu chuẩn cực kỳ khắt khe, được quy định trong Luật Di sản văn hóa và các Nghị định của Chính phủ. Tóm tắt lại, các tiêu chí cốt lõi bao gồm:
Tiêu chuẩn xét tặng danh hiệu “Nghệ nhân ưu tú”
Danh hiệu “Nghệ nhân ưu tú” được xét tặng cho cá nhân đạt đủ các tiêu chuẩn sau:
- Trung thành với Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; có phẩm chất đạo đức tốt, tận tụy với nghề, gương mẫu, thực sự là tấm gương sáng cho mọi người và đồng nghiệp noi theo.
- Là người thợ giỏi tiêu biểu được đồng nghiệp thừa nhận, có thâm niên trong nghề tối thiểu 15 năm, có trình độ kỹ năng, kỹ xảo nghề nghiệp điêu luyện.
- Sáng tác thiết kế được 10 mẫu sản phẩm đạt trình độ nghệ thuật cao đã trực tiếp làm ra trên 15 tác phẩm có giá trị kinh tế, kỹ thuật, mỹ thuật.
- Là người có ảnh hưởng rộng rãi trong ngành và xã hội: Có tác phẩm đạt trình độ nghệ thuật cao, được tặng giải (loại vàng hoặc bạc) tại các hội chợ triển lãm quốc gia hoặc quốc tế.
- Có nhiều thành tích trong việc giữ gìn, truyền nghề, dạy nghề cho trên 100 người, sáng tạo và phát triển ngành nghề thủ công mỹ nghệ.
- Là Nghệ nhân đầu đàn tiêu biểu được đồng nghiệp thừa nhận, quần chúng mến mộ, kính trọng.

Tiêu chuẩn xét tặng danh hiệu “Nghệ nhân nhân dân”
Danh hiệu “Nghệ nhân nhân dân” được xét tặng cho cá nhân đạt đủ các tiêu chuẩn sau:
- Trung thành với Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; có phẩm chất đạo đức tốt, tận tuỵ với nghề, gương mẫu, thực sự là tấm gương sáng cho mọi người và đồng nghiệp noi theo.
- Là người thợ giỏi xuất sắc được đồng nghiệp thừa nhận, có trình độ kỹ năng, kỹ xảo nghề nghiệp điêu luyện, sáng tác thiết kế được 10 mẫu sản phẩm đạt trình độ nghệ thuật cao đồng thời đã trực tiếp làm ra trên 20 tác phẩm có giá trị kinh tế, kỹ thuật, mỹ thuật;
- Là người có ảnh hưởng rộng rãi trong ngành và xã hội: Đạt giải thưởng quốc gia hoặc quốc tế tính từ sau khi được phong tặng danh hiệu Nghệ nhân ưu tú.
- Có nhiều thành tích trong việc giữ gìn, truyền nghề, dạy nghề cho trên 150 người, sáng tạo và phát triển ngành nghề thủ công mỹ nghệ.
- Có thời gian hoạt động trong nghề từ 20 năm trở lên và đã được Nhà nước phong tặng danh hiệu “Nghệ nhân ưu tú” từ 5 năm trở lên.

Hiện nay ở làng gốm Bát Tràng có 2 nghệ nhân được nhà nước phong tặng nghệ nhân nhân dân : Cố nghệ nhân nhân dân Vũ Đức Thắng và Nghệ nhân nhân dân Trần Độ
Chính những tiêu chuẩn khắt khe này đã khẳng định giá trị và đẳng cấp của danh hiệu Nghệ nhân.
Gặp Gỡ Những Nghệ Nhân Của Làng Gốm Bát Tràng
Làng gốm Bát Tràng tự hào là nơi hội tụ của nhiều nghệ nhân tài hoa. Sàn Gốm Bát Tràng xin trân trọng giới thiệu một vài tên tuổi tiêu biểu đã và đang làm rạng danh làng nghề:
Nghệ nhân nhân dân Trần Độ
Là người con thuộc đời thứ 18 của dòng họ Trần làm gốm, NNND Trần Độ được mệnh danh là “vua men cổ”, một bậc thầy trong việc phục dựng và sáng tạo các dáng bình, các bài men cổ thất truyền, mang lại vẻ đẹp kinh điển cho gốm sứ đương đại.
Nghệ nhân ưu tú Tô Thanh Sơn
Khi nhắc đến NNƯT Tô Thanh Sơn, giới sành gốm sẽ nghĩ ngay đến các dòng ấm chén men lam thời Nguyễn và men rạn cổ truyền. Các tác phẩm của ông là sự kết hợp hoàn hảo giữa kỹ thuật truyền thống và công năng sử dụng.
Nghệ nhân ưu tú Trần Tước
Nghệ nhân ưu tú Trần Nam Tước (Trần Xuân Thiều) được mệnh danh là “đứa con lạc loài” tài hoa của làng gốm, dù không sinh ra tại Bát Tràng, anh vẫn chinh phục được đỉnh cao của nghề và được phong tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú, nổi tiếng với các tác phẩm điêu khắc độc đáo.
Xem thêm : Nghệ nhân ưu tú Trần Nam Tước: Tôi và nghiệp nghề đã thấu hiểu cho nhau
Nghệ nhân ưu tú Phạm Đạt
Là người có công lớn trong việc phục chế và nâng tầm dòng gốm men rạn tâm linh, NNƯT Phạm Đạt đã thổi hồn vào các bộ đồ thờ cúng, biến chúng thành những tác phẩm nghệ thuật trang nghiêm, tinh xảo và giàu giá trị phong thủy.
Xem thêm : Nghệ nhân Phạm Văn Đạt: Khôi phục dòng gốm men rạn tinh xảo
Nghệ nhân Phạm Thế Anh
Một nghệ nhân trẻ đầy sáng tạo, người đã nghiên cứu và phát triển thành công chất liệu đất “Hồng sa” độc đáo từ chính phù sa sông Hồng, mang lại một sắc màu mới cho gốm sứ Bát Tràng.
Anh sở hữu một xưởng gốm với khu vườn thơ mộng, nơi từng được sử dụng làm bối cảnh cho bộ phim truyền hình nổi tiếng “Về nhà đi con”.
Tại Sao Nên Lựa Chọn Sản Phẩm Từ Các Nghệ Nhân?
- Bảo chứng về chất lượng & Thẩm mỹ: Một sản phẩm được chế tác bởi nghệ nhân là sự đảm bảo về sự hoàn hảo trong từng chi tiết, từ dáng hình, nước men đến họa tiết.
- Giá trị nghệ thuật & Sưu tầm: Mỗi tác phẩm đều mang dấu ấn sáng tạo riêng của người nghệ nhân, là độc bản. Theo thời gian, giá trị của những tác phẩm này không mất đi mà còn có thể tăng lên.
- Câu chuyện và Tâm huyết: Khi sở hữu một sản phẩm từ nghệ nhân, bạn không chỉ mua một món đồ, mà còn sở hữu một câu chuyện văn hóa, tâm huyết của cả một đời người cống hiến cho nghề.
Một sản phẩm được chế tác bởi nghệ nhân không chỉ làm đẹp cho không gian sống, mà còn là một di sản, một khoản đầu tư cho giá trị nghệ thuật. Tại Sàn Gốm, chúng tôi tự hào mang đến những tác phẩm được tuyển chọn từ những nghệ nhân hàng đầu Bát Tràng.
Liên hệ đến hotline 0945.998.007 để được tư vấn và hỗ trợ đặt hàng sản phẩm gốm sứ của các nghệ nhân làng nghề nhé!
thiệt tình tôi không hiểu nổi những quy định luôn á, nếu đã thấy bất cập tại sao không điều chỉnh cho phù hợp mà cứ để như thế sẽ làm cho những người khác rất thiệt thòi