Tổng hợp 30+ món ăn ngày Tết truyền thống của 3 miền

Những món ăn ngày Tết truyền thống thể hiện nét văn hóa ẩm thực đặc trưng của từng vùng miền, nó mang nhiều ý nghĩa về may mắn, bình an, tài lộc trong năm mới. Vì thế mỗi gia đình đều chuẩn bị những món ăn ngon tươm tất, thịnh soạn trong mỗi dịp Tến đến.

Cùng Sàn Gốm khám phá những món ăn ngày Tết đặc trưng 3 miền nhé!

Nào chúng ta cùng đếm lùi xem còn bao nhiêu ngày nữa tới Tết Nguyên Đán 2023 để thưởng thức món ăn ngày tết nhé !

Món ăn ngày Tết miền Bắc

Đối với người miền Bắc mâm cỗ ngày Tết phải được chuẩn bị thật thịnh soạn mong cầu một năm mới phát đạt, an khang. Dưới đây là một số món ăn ngày Tết mà người miền Bắc thường dùng trong những ngày đầu năm.

1Thịt gà luộc

Không chỉ miền Bắc mà gà luộc còn là món ăn không thể thiếu trong tất cả các mâm cơm Tết khắp mọi miền nước ta. Gà luộc dâng hương mang đến một sự khởi đầu may mắn, thuận lợi, đủ đầy vào ngày đầu năm.

Món gà luộc vàng ươm sau khi thắp hương sẽ được chặt và bày biện ra đĩa đẹp mắt. Gà luộc có thể đặt lên ít lá chanh cho thơm, dùng với muối tiêu chanh đậm đà. Ngoài ra có thể xé phay trộn gỏi, hoặc bóp hành tây rau răm cũng rất hợp lý.

2Bánh chưng

“Thấy bánh chưng là thấy Tết” là câu nói mỗi khi xuân về. Là món ăn đại diện của ngày Tết truyền thống thể hiện tấm lòng thơm thảo, thành kính với tổ tiên.

Bánh chưng ở miền Bắc được gói bằng lá dong tạo ra sắc xanh mướt mắt. Bên trong là lớp nhân thịt ba chỉ, đậu xanh đãi vỏ bao bọc bở nếp cái thơm lừng. Món ăn đi kèm với truyền thống gói bánh chưng không thể thiếu trong ngày Tết miền Bắc.

3Thịt đông

Thịt nấu đông là món truyền thống, độc đáo của người miền Bắc mỗi dịp Tết đến. Món ăn ngày thường được ăn vào mùa đông và những ngày Tết.

Thịt đông được làm từ chân giò, bì lợn, tai bảo quản trong tủ lạnh. Thành phẩm đạt được là món ăn thanh mát, béo ngậy với lớp mỡ trắng trên bề mặt. Trải nghiệm khi thưởng thức cũng cực kỳ thú vị và đáng thử.

4Canh bóng bì lợn

Canh bóng bì lợn, hay còn có tên là canh bóng thả, món canh ngon dân dã không thể thiếu trong mâm cỗ Tết của người Hà Nội xưa.

Bóng ở đây là da heo phồng, nghe có vẻ công phu nhưng món canh này cũng khá dễ nấu. Nước dùng canh có vị ngọt dịu, thanh mát. Dùng kèm với nước dùng là mọc thịt đậm vị, bóng bì giòn sần sật cùng với hương thơm của nấm và rau củ tạo nên một hương vị trọn vẹn.

5Canh măng chân giò

Canh măng nấu với chân giò là món ăn rất được người Bắc ưa chuộng trong những ngày Tết. Món canh là sự hòa quyện của vị thanh của măng cùng với vị béo ngậy của chân giò.

Măng có vị giòn thơm, vị canh vừa có thể ăn kèm với bún. Tính ấm trong thịt heo kết hợp với tính hàn của măng tươi sẽ tạo ra sự hài hòa gây bùng nổ hương vị.

6Nem rán

Nem rán là món phổ biến khắp cả nước tương tự như chả giò chiên ở trong Nam. Tuy vậy mỗi vùng miền sẽ có sự điều chỉnh về hương vị cho phù hợp. Nem rán miền Bắc vỏ ngoài giòn rụm kết hợp với sự bùi béo của lớp nhân thịt và củ quả.

Nem rán được chế biến không quá cầu kỳ nhưng phải thật tỉ mỉ và trau chuốt thì mới tạo ra đĩa nem ngon cho mâm cỗ ngày Tết. Về cơ bản nhân nem sẽ là thịt băm, cà rốt, nấm hương, hành tây trộn cùng trứng gà và gia vị. Tuy nhiên, một số gia đình sẽ có những công thức khác nhau có thể cho thêm thịt cua, tôm hoặc củ sắn, bắp ngô để tăng vị bùi.

7Dưa hành muối

Dưa hành là món ăn kèm không thể thiếu trong ngày Tết cổ truyền miền Bắc. Dưa hành có hương vị cay nồng càng ngon hơn khi dùng cùng bánh chưng và thịt đông.

Đặc biệt dưa hành còn chứa các lợi khuẩn, giúp tiêu hóa tốt hơn. Với tiết trời se lạnh tại miền Bắc khi vào xuân thì món dưa hành này cũng góp phần làm ấm cơ thể.

8Miến măng gà

Miến măng gà là món ăn đơn giản thường có mặt trong những mâm cỗ Tết của người miền Bắc. Thông thường miến sẽ được nấu cùng với thịt gà, lòng gà, măng tươi hoặc măng khô không cầu kỳ nhưng lại rất ngon. Ngoài ra, nhiều người còn biến tấu với các nguyên liệu khác như nấu cùng với rau củ quả, mọc thịt,…

Một bát miến măng gà chuẩn vị truyền thống sẽ có nước dùng trong, đậm đà. Sợ miến dai, giòn quyện với hương thơm của lòng gà và sự béo ngậy của nước thịt gà tiết ra. Tổng thể ra một món ăn ai cũng thấy ngon miệng khi thưởng thức.

9Nộm hoa chuối

Trong ngày Tết với nhiều món ăn ngấy, nặng bụng thì nộm hoa chuối sẽ rất phù hợp cho những mâm cơm đãi khách. Đây là món ăn rất quen thuộc của các gia đình đồng bằng Bắc Bộ.

Nôm hoa chuối thường được trộn cùng tai heo, sứa, tôm, thịt tùy thích trộn cùng với nước mắt tỏi ớt thơm ngon và lạc rang. Hoa chuối có vị chát nhẹ, thanh mát, chống ngấy, giải ngán cho những mâm cơm tất niên, liên hoan dịp Tết.

10Xôi gấc

Xôi gấc với màu đỏ đặc trưng mang nhiều ý nghĩa về sự may mắn, tài lộc cho những ngày đầu năm. Đồng thời góp phần tạo nên màu sắc thú vị, ấn tượng cho mâm cúng ngày Tết.

Xôi gấc được chế biến bằng cách trộn gạo nếp cùng với gấc tươi để có màu đỏ tự nhiên. Có thể kết hợp ngâm nếp với nước dừa để tạo vị béo và lá dứa để tạo mùi thơm. Thành phẩm sẽ là một đĩa xôi có màu đỏ cực kỳ bắt mắt và hấp dẫn.

Đọc thêm: Hướng dẫn trang trí mâm cơm đãi khách bắt mắt

Món ăn ngày Tết miền Trung

Món ăn ngày Tết của người miền Trung cũng vô cùng phong phú, mang những nét văn hóa ẩm thực riêng biệt nơi đây. Cùng khám phá những món ăn đặc sản trong dịp Tết Nguyên Đán tại đây nhé!

1Bánh tét

Nếu như miền Bắc thích bánh chưng thì bánh tét được ưa chuộng trong ngày Tết Nguyên Đán ở miền Trung và miền Nam nhiều hơn. Đối với người miền Trung thì bánh tét thể hiện cho sự hội tụ của trời đất.

Tương tự như cách làm bánh chưng, nhân bánh tét cũng từ thịt ba chỉ ướp và đậu xanh. Tuy vậy bánh tét thường được biến tấu màu nếp để cho ra những khoanh bánh có màu sắc đẹp mắt đãi khách.

2Củ kiệu ngâm

Củ kiệu ở miền Trung thường được chế biến đa dạng kết hợp ngâm cùng cà rốt, đu đủ, củ cải,… Mặc dù đều là những nguyên liệu đơn giản nhưng để cho ra một hũ củ kiệu ngâm ngon đòi hỏi tay nghề, thời gian căn chỉnh tỉ mỉ.

Củ kiệu giòn ngon, chua ngọt, ăn kèm với bánh tét, chả bò cực kỳ hợp. Mang lại cảm giác ngon lạ miệng khi thưởng thức, vì thế đây là một trong những món ngon ngày Tết không thể bỏ qua.

3Chả bò

Món ăn không thể không nhắc đến chính là chả bò, đặc sản nổi tiếng của người miền Trung nói chung và người Đà Nẵng nói riêng. Chả bò thường xuất hiện trong mâm cơm cúng hoặc mâm cơm đãi khách. Ở miền trung, khi có khách chủ nhà chỉ cần cắc vài khoanh chả kèm đĩa củ kiệu muối là đã có ngay một món để nhâm nhi cùng ít rượu, trò chuyện ngày Tết.

Món chả bò này có vị tươi ngon của thịt bò, vị cay của tiêu và chút hương vị mặn ngọt đặc trưng dễ ăn. Món ăn này trẻ con cũng rất thích nên vào dịp Tết mỗi gia đình thường sẽ sắm 2-3 cây chả bò cất vào ngăn mát tủ lạnh để ăn và đãi khách.

4Thịt ngâm mắm

Thịt ngâm mắm là món ăn đi liền nét văn hóa và lối sống khi xưa của con người nơi đây. Bởi miền Trung là nơi chịu nhiều thiên tại, bão lũ quanh năm, vì thế các món ăn đều được chế biến để có thể dự trữ được nhiều ngày. Tuy ngày nay đã có tủ lạnh bảo quản, nhưng món ăn ngon thân thuộc này vẫn được giữ mãi như là đặc trưng trong mâm cơm Tết truyền thống.

Vào dịp Tết, nhà nào cũng phải có một hũ thịt heo ngâm mắm đậm đà, dùng để ăn cơm hoặc đãi khách mới được xem là trọn vị xuân. Thịt heo được ngâm đượm nước mắm trong nhiều ngày. Cắt ra từng sớ thịt săn chắc, thơm ngon, đậm đà vô cùng hấp dẫn.

5Tôm chua

Tương tự như củ kiệu, dưa món, tôm chua cũng là món ăn kèm giải ngấy không thể thiếu trong mâm cỗ Tết của một số gia đình ở miền Trung. Tôm chua món ăn nức tiếng và đặc sản của người Huế. Giữa những món ăn thịnh soạn, cầu kỳ của mâm cơm thì tôm chua sẽ mang đến một hương vị riêng cực kỳ khác lạ.

Tôm kết hợp cùng thịt thơm béo, cùng với vị cay nồng của tỏi ớt, chát của vả, chua của khế, kết hợp cùng các loại rau thơm. Tất cả hương vị hòa quyện tạo nên một món ăn hấp dẫn khiến bạn nhớ mãi.

6Xôi đậu xanh

Miền Bắc có món xôi gấc, miền Nam có món xôi vò, thì món xôi đặc trưng dâng lên bàn thờ dịp lễ tết của người miền Trung là xôi đậu xanh. Xôi đậu xanh là đại diện mang ý nghĩa về sự bền chặt tình thân, tinh thần gắn bó, đoàn kết, yêu thương lẫn nhau, chân chất như chính con người nơi đây.

Xôi gạo nếp dẻo kết hợp cùng với vị bùi béo của đậu xanh. Là món ăn không thể thiết trong mâm cúng gia tiên ngày Tết. Kết hợp ăn cùng thịt ngâm mắm, gà luộc cũng rất hợp vị.

7Trộn ngũ sắc

Trộn thường là món ăn khai vị của người miền Trung trong những mâm liên hoan, tất niên, hay mâm cơm đãi khách. Trộn ngũ sắc là sự kết hợp của rau củ, thịt, bò khô một cách đẹp mắt gần với triết lý âm dương ngũ hành.

Vì hương vị thanh mát, dễ ăn cùng với màu sắc bắt mắt nên món trộn ngũ sắc thường có trong những mâm tiệc hay mâm cỗ Tết.

8Canh rau củ

Trong những món ngon ngày Tết miền Trung, canh rau củ vẫn là sự lựa chọn được ưu tiên. Món ăn dinh dưỡng tốt cho sức khỏe, nguyên liệu thì dễ tìm, nấu lại dễ. Món ăn xuất phát việc kết thúc mùa vụ vào mỗi dịp cuối năm họ sẽ mang thành quả của mình làm ra thưởng thức như khoai tây, cà rốt, bí,…

Món ăn này chỉ cần một nồi nước hầm xương ngọt thanh, kết hợp với các loại rau củ khoai tây, khoai sọ, môn, cà rốt, bí,… là đã tạo nên một món ăn thanh đạm, thơm ngon. Đối với những mâm cúng chay chỉ cần hầm rau củ cũng đã cho ra hương vị nước dùng cực kỳ ngon miệng.

9Bánh thuẫn

Ở miền Trung cứ đến ngày cận Tết, người người nhà nhà nô nức đi làm bánh thuẫn. Bánh thuẫn được bày bán rất nhiều, tuy nhiên nhiều người vẫn chọn cách đem bột, trứng, đường tự đúc để có những mẻ bánh chất lượng, thơm, béo hơn. Ở một số tỉnh miền Trung, bánh thuẫn trở thành biểu tượng Tết, đi nhà nào cũng có.

Đây là loại bánh bày trong mâm bát mứt ngày Tết, bên cạnh đó còn được gói ghém cẩn thận đặt trên mâm thờ. Vị bánh thuẫn tương tự như bánh bông lan, nhưng bánh thuẫn xốp hơn và có mùi thơm của trứng gà rõ rệt.

10Cá sốt cà chua

Miền Trung giáp biển nên những món cá tươi ngon thì không thể thiếu trên mâm thờ gia tiên. Điển hình là món cá sốt cà chua, tuy là món đơn giản xuất hiện trong bữa cơm hàng ngày, nhưng đối với người miền Trung không quá cầu kỳ hình thức, cúng kiếng là từ tâm nên con cháu ăn gì sẽ thờ tổ tiên như vậy.

Lát cá tươi ngon cùng sốt cùng màu đỏ của cà chua đẹp mắt, nêm nếm hương vị đậm đà là đã có ngon một món cá hoàn chỉnh cho những bữa cơm ngày Tết.

Xem thêm: Mâm ngũ quả ngày Tết 3 miền Bắc , Trung, Nam : Ý nghĩa và những điều cần lưu ý 

Món ăn đặc trưng Tết miền Nam

Ẩm thực miền Nam có vô vàn những món ăn ngon nổi tiếng, vậy thì người miền Nam thường ăn những món gì trong dịp Tết Nguyên Đán?

 

1Thịt kho hột vịt

Đối với người miền Nam, dù mâm cao cỗ đầy đến đâu thiếu thịt kho hột vịt thì không phải là Tết. Thịt kho tàu má nấu ăn cả mùa Tết nhưng không thể nào quên. Thịt ba chỉ được cắt khúc kho mềm nhừ, không bị nát. Màu thịt kho tàu chuẩn vị phải là màu cánh gián, nước thịt vàng trong. Trứng vịt thấm đẫm hương vị đậm đà.

Nồi thịt kho hột vịt đun đi đun lại càng ngon, càng nhiều lần thì thịt sẽ càng rục, càng thấm vị.

2Canh khổ qua nhồi thịt

Vào ngày Tết, người miền Nam thường ăn canh khổ qua nhồi thịt có ý nghĩa muốn cho những khổ cực trong năm cũ qua đi và đón nhận sự bình an, may mắn trong năm mới. Món ăn này cũng thanh đạm, chứa nhiều chất dinh dưỡng, giúp cơ thể giải nhiệt.

Thịt được xay cùng mộc nhĩ, rau củ, nêm nếm gia vị vừa vặn rồi nhồi vào từng khoanh khổ qua. Vị canh ngọt dịu, thanh mát, màu sắc xanh mát mắt, bày lên mâm cơm vô cùng hấp dẫn.

3Gà xé phay

Trong những mâm cỗ Tết nào cũng có gà luộc, nếu đã quá ngán với gà luộc, gà chặt chấm muối tiêu, thì có thể thử xé phay trộn gỏi như người miền Nam vẫn thường ăn trong dịp lễ Tết. Đây sẽ là món ăn chống ngán tuyệt vời.

Gà được xé nhỏ trộn cùng hành tây, cà rốt bào, cùng các loại rau thơm, nêm nếm gia vị vừa vặn hoặc trộn cùng chén nước mắm pha ngon là đã có ngay một món ăn đãi khách ngày Tết ngon miệng.

4Dưa giá

Dưa giá cũng là món ăn kèm tương tự như dưa hành, củ kiệu nhưng có vị ngọt dịu, dễ ăn hơn. Dưa giá rất tốt cho cơ thể được người miền Nam dùng cùng cơm, ăn với thịt kho hoặc cuốn bánh tráng cực kỳ hấp dẫn.

Nguyên liệu làm ra món dưa giá cũng rất đơn giản. Bao gồm giá, cà rốt, lá hẹ, có vị giòn, ngọt là món không thể thiếu trong mâm cơm ngày Tết của người miền Nam.

5Gỏi ngó sen

Gỏi ngó sen là món ăn ở miền Nam cực kỳ phổ biến, khai vị lý tưởng cho mỗi bữa ăn ngày Tết. Gỏi là món ăn vừa đầy đủ chất dinh dưỡng, vừa giúp dễ tiêu hóa, chống ngán hiệu quả.

Ngó sen giòn kết hợp cùng tôm thịt, các loại rau củ, hòa quyện vào nước mắm thơm ngon. Món gỏi sẽ được ăn kèm với bánh phồng tôm chiên giòn hoặc bánh tráng dừa nướng.

6Tai heo ngâm giấm

Tai heo ngâm giấm là món ngon ngày Tết dễ làm với hương vị chua ngọt, cay nhẹ. Phù hợp dùng trong những mâm cơm Tết đổi vị hoặc dùng để đãi khách nhâm nhi, trò chuyện.

Dịp Tết, mỗi nhà chỉ cần chuẩn bị vài hũ tai heo ngâm giấm giòn sần sật, vị chua ngọt là có thể dùng dần trong những ngày Tết. Ăn kèm với bánh chưng hay giò chả cũng cực kỳ bắt miệng.

7Lạp xưởng tươi

Đối với một số gia đình miền Nam, mâm cỗ mà thiếu đi vài miếng lạp xưởng tươi thì không trọn vẹn vị Tết. Vốn dĩ lạp xưởng có nguồn gốc từ những món ăn của người Hoa, nhưng bởi sự du nhập từ lâu mà người Việt chúng ta rất ưa thích.

Lạp xưởng tươi được làm thịt nạc và thịt mỡ trộn chung với rượu và đường. Sau đó sẽ nhồi vào ruột lợn khô và được làm chín bằng cách lên men tự nhiên. Vì thế mà lạp xưởng sẽ thơm nồng mùi rượu và vị hơi ngọt.

8Củ kiệu tôm khô

Đĩa tôm khô trộn củ kiệu ngọt dịu, xen lẫn hăng nồng, chua giòn tuy đơn giản nhưng lại rất đưa miệng. Miền Nam có tôm khô đặc sản trộn cùng dưa kiệu cho ra món ăn có vị đậm đà của tôm hòa quyện.

Củ kiệu tôm khô dường như là món ăn nhà nhà phải có trong mỗi dịp Tết. Ăn cùng bánh tét hay thịt kho tàu chống ngán cực kỳ hợp lý hay có thể sử dụng làm đồ nhắm rượu cũng vô cùng hấp dẫn.

9Chả hoa ngũ sắc

Chả hoa ngũ sắc là món ngon ngày Tết trên mâm cỗ của những gia đình miền Nam. Sở dĩ có tên gọi là chả hoa bởi có sự kết hợp của nhiều màu sắc như màu vàng đậm của trứng muối, cam của cà rốt, nâu của mộc nhĩ,…

Chả hoa cắt khoanh có màu sắc bắt mắt khi bày biện lên mâm. Đây cũng là tượng trưng cho năm mới may mắn, sung túc, đủ đầy trong năm mới.

10Chả giò chiên

Đối với người miền Nam, đĩa chả giò là món ăn truyền thống không thể thiếu trên mỗi mâm cúng. Món ăn này là sự kết hợp hương vị của nhân thịt hoặc hải sản với các loại rau củ. Bên ngoài được cuốn bằng lớp bánh tráng đều tăm tắp, đẹp mắt.

Bánh được chiên vàng, giòn, hấp dẫn. Theo quan niệm của nhiều người thì từng miếng chả giò trông như những miếng vàng lớn, thể hiện tài lộc, giàu có trong nắm mới.

Trên đây là tổng hợp 30 món ăn ngày Tết được người dân từng vùng miền ăn trong dịp đầu năm mới. Theo dõi Sàn Gốm Bát Tràng để cập nhật thêm nhiều thông tin bổ ích nhé!